Aby osiągnąć dostępność cyfrową, należy przestrzegać zestawu praktyk i standardów, znanych jako WCAG (Web Content Accessibility Guidelines).

Poniżej przedstawiamy kluczowe kroki w procesie zapewnienia dostępności cyfrowej zgodnie z wytycznymi WCAG:

Krok 1: Zapoznanie się z wytycznymi WCAG

Dokumentacja

Wytyczne WCAG są publikowane przez Grupę Roboczą ds. Dostępności, należącą do konsorcjum W3C (World Wide Web Consortium).

Wersje

Istnieją różne wersje WCAG, z których najczęściej wykorzystywane są WCAG 2.0 i WCAG 2.1.

Krok 2: Przestrzeganie czterech zasad dostępności

W ramach WCAG różne aspekty dostępności cyfrowej są pogrupowane w cztery zasady, znane jako POUR:

1. Perceivable (Dostrzegalne):
   Treści powinny być prezentowane w taki sposób, by mogły być postrzegane przez każdego użytkownika.
   Należy używać alternatywnych opisów dla treści niewizualnych (np. tekst alt dla obrazów).
2. Operable (Obsługiwane):
   Interfejs użytkownika musi być taki, aby każdy mógł go obsługiwać (np. z możliwością obsługi klawiaturą).
   Zapewnienie dostępności nawigacji i elementów sterujących.
3. Understandable (Zrozumiałe):
   Informacje i operacja interfejsu muszą być zrozumiałe.
   Użyty język oraz funkcjonowanie interfejsu powinny być przystępne dla użytkowników.
4. Robust (Stabilne):
   Treści muszą być rozpoznawalne przez różne technologie asystujące i adaptacyjne.
   Zgodność z obecnymi i przyszłymi narzędziami użytkowników.

Krok 3: Stosowanie poziomów zgodności

Wytyczne WCAG określają trzy poziomy zgodności:

1. A (najniższy)
2. AA
3. AAA (najwyższy)

Stosowanie się do poziomu AA jest zazwyczaj uznawane za standard dla większości serwisów internetowych.

Krok 4: Realizacja i utrzymanie dostępności

• Testowanie: Regularne sprawdzanie dostępności, używając zarówno narzędzi automatycznych, jak i manualnych ocen.
• Integracja: Włączenie kwestii dostępności do procesów projektowania i tworzenia treści.
• Szkolenie: Edukowanie zespołu projektowego i deweloperskiego w zakresie dostępności.
• Feedback: Umożliwienie użytkownikom zgłaszania problemów z dostępnością i szybkiego reagowania na te zgłoszenia.

Zapewnienie dostępności cyfrowej jest procesem ciągłym, który wymaga regularnych aktualizacji i utrzymania, w miarę pojawiania się nowych technologii oraz zmieniających się standardów i trendów w projektowaniu.

Dostępność cyfrowa odnosi się do projektowania urządzeń elektronicznych, produktów, usług i środowisk w taki sposób, by były one dostępne i użyteczne dla wszystkich osób, wliczając w to tych, którzy mają niepełnosprawności. Kluczowym założeniem dostępności cyfrowej jest zapewnienie, że każdy, niezależnie od swojej zdolności do funkcjonowania, może skutecznie wchodzić w interakcje z cyfrowym światem.

Oto kilka kluczowych elementów dotyczących dostępności cyfrowej:

• Standardy Web Content Accessibility Guidelines (WCAG): Są to międzynarodowe wytyczne, które określają, jak uczynić treści internetowe bardziej dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
• Technologie wspomagające: Oprogramowanie i sprzęt, takie jak czytniki ekranów, specjalistyczne klawiatury i urządzenia śledzące wzrok, które pomagają użytkownikom z niepełnosprawnościami w interakcji z cyfrowymi treściami.
• Projektowanie uniwersalne: Podejście do projektowania produktów i środowisk tak, aby były one możliwie najbardziej dostępne i użyteczne dla najszerszej grupy osób, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania.
• Odpowiednie znaczniki HTML i ARIA: Wykorzystanie odpowiednich tagów i atrybutów w kodzie strony internetowej, które wspomagają czytniki ekranów i inne technologie, umożliwiając bardziej dostępne doświadczenia online.
• Testowanie dostępności: Regularne testowanie stron internetowych, aplikacji i innych produktów cyfrowych, by upewnić się, że są one dostępne dla użytkowników z różnymi potrzebami i ograniczeniami.

Dostępność cyfrowa zapewnia, że każdy ma równą szansę na uczestnictwo w życiu cyfrowym i społecznym, co jest szczególnie ważne w naszym coraz bardziej cyfrowym świecie.

Co to jest dostępność cyfrowa?

Dostępność cyfrowa odnosi się do praktyk projektowania elektronicznych materiałów, takich jak strony internetowe i aplikacje mobilne, aby były one przystępne dla osób z różnorodnymi niepełnosprawnościami. Celem dostępności cyfrowej jest zapewnienie, by wszystkie osoby, bez względu na swoje ograniczenia fizyczne czy intelektualne, mogły w pełni korzystać z zasobów cyfrowych.

Korzyści dostępności cyfrowej

1. Wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami: np. wzrokowymi, słuchowymi, motorycznymi, intelektualnymi, i poznawczymi.
2. Uniwersalne projektowanie: to, co jest pomocne dla osób z niepełnosprawnościami, często usprawnia korzystanie z serwisów również dla innych użytkowników.
3. Zastosowanie technologii asystujących: np. osoby niewidome korzystające z czytników ekranu.

Przykłady aspektów dostępności cyfrowej

• Kontrast tekstu do tła ułatwia czytanie osobom słabowidzącym, jak również korzystających z urządzeń mobilnych w różnych warunkach oświetleniowych.
• Napisy w filmach są użyteczne nie tylko dla osób słabosłyszących, ale też dla tych, którzy oglądają treści w hałaśliwym otoczeniu lub uczą się języka.

Co obejmuje dostępność cyfrowa?

• Serwisy internetowe i aplikacje mobilne: ich projektowanie powinno uwzględniać różnorodne wymogi osób z niepełnosprawnościami.
• Treści cyfrowe: dokumenty, multimedia, grafiki oraz interaktywne elementy.
• Wydarzenia online: konferencje, webinary i inne formy komunikacji zdalnej powinny być dostępne dla wszystkich.

Przykłady technologii asystujących

• Programy udźwiękawiające przekształcają tekst na mowę dla osób niewidomych i słabowidzących
• Programy powiększające i opcje wysokiego kontrastu dla lepszej widoczności
• Napisy dla niesłyszących i audiodeskrypcja
• Tłumaczenia na język migowy
• Teksty łatwe do zrozumienia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną lub w spektrum autyzmu

Dla kogo przeznaczony jest dostęp cyfrowy?

• Osoby słabowidzące i niewidome
• Osoby słabosłyszące i niesłyszące
• Osoby głuchoniewidome
• Osoby z niepełnosprawnością ruchową
• Osoby z niepełnosprawnością intelektualną
• Osoby w spektrum autyzmu
• Seniorzy

Znaczenie dostępności cyfrowej rośnie w miarę rozwoju technologii i coraz szerszego korzystania z różnorodnych urządzeń i usług cyfrowych. Dzięki temu osoby z różnymi potrzebami mogą uczestniczyć w życiu społeczności online, co jest krokiem ku pełniejszej integracji i równości.

Co to znaczy, że dokument jest dostępny cyfrowo?

Dostępny cyfrowo dokument to taki, który jest zaprojektowany w sposób, pozwalający jak najszerszej grupie odbiorców, w tym osobom z ograniczeniami, na pełne wykorzystanie zawartych w nim informacji. Obejmuje to możliwość jego odczytania i zrozumienia treści, jak również nawigacji i interakcji z dokumentem za pomocą różnorodnego oprogramowania i urządzeń.

Jak przygotować dokument dostępny cyfrowo?

Aby przygotować dokument dostępny cyfrowo, należy podjąć następujące działania:

1. Tytuł dokumentu

Wprowadź zwięzły tytuł dokumentu, który opisuje jego treść.

2. Język dokumentu

Oznacz język w ustawieniach dokumentu, aby czytniki ekranu mogły odpowiednio interpretować tekst.

3. Struktura na podstawie nagłówków

Zbuduj strukturę dokumentu opartą na logicznie ułożonych nagłówkach, które ułatwiają nawigację i zrozumienie hierarchii informacji.

4. Akapity i czcionka

Podziel tekst na krótkie akapity, stosuj wyraźne i łatwe do odczytania czcionki.

5. Elementy interaktywne

Używaj wytycznych odnośnie linków (na przykład tytuły linków powinny jasno wskazywać cel), list elementów, tabel (wraz z odpowiednimi nagłówkami i opisami kolumn), oraz treści nietekstowych (jak obrazy z tekstem alternatywnym).

6. Kontrast

Zastosuj poprawny kontrast między tekstem a tłem dla lepszej czytelności, zgodnie z wytycznymi WCAG 2.1.

7. Sprawdzenie ułatwień dostępu

Skorzystaj z funkcji “Sprawdź ułatwienia dostępu” dostępnej w popularnych edytorach tekstu, aby zidentyfikować i usunąć potencjalne bariery.

8. Eksport do formatu PDF:

Przy zapisie w formacie PDF, wykonaj operacje zgodnie z wytycznymi utrzymania dostępności (np. format PDF/UA).

Korzyści dostępnego dokumentu cyfrowego

• Lepsza percepcja: Treść jest bardziej przystępna dla wszystkich użytkowników.
• Uniwersalność: Dokument jest czytelny na różnych urządzeniach, od komputerów po smartfony.
• Kompatybilność z czytnikami ekranu: Takie jak NVDA, JAWS, czy wbudowane w smartfony, co umożliwia dostęp osobom z niepełnosprawnościami widzenia.
• Łatwiejsze przyswajanie informacji: Dzięki klarownej strukturze i nawigacji.
• Zgodność z uniwersalnym projektowaniem: Spełnienie potrzeb szerokiego zakresu użytkowników, niezależnie od ich umiejętności.

Dbałość o dostępność cyfrową dokumentów to nie tylko powinność prawna, ale również wyraz szacunku dla różnorodności użytkowników i ich potrzeb oraz dążenie do integracji społecznej i równości w dostępie do informacji.

---

Dostępność cyfrowa jest kluczowym elementem współczesnego projektowania i rozwoju technologii. Dzięki przestrzeganiu wytycznych WCAG, stosowaniu technologii wspomagających oraz skupieniu się na projektowaniu uniwersalnym, cyfrowa przestrzeń staje się bardziej inkluzywna, czyli otwarta i dostępna dla wszystkich. To nie tylko zwiększa możliwości użytkowników z niepełnosprawnościami, ale również poprawia ogólną jakość doświadczeń online dla wszystkich. Tworzenie stron internetowych, aplikacji mobilnych i treści cyfrowych, które są dostępne dla wszystkich, powinno stanowić standard, który dąży do równości, integracji społecznej i zapewnienia pełnego uczestnictwa w życiu cyfrowym dla każdej osoby.

WCAG to zbiór zaleceń i wytycznych dotyczących dostosowania stron internetowych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Celem WCAG jest zapewnienie, aby treści dostępne w internecie były dostępne dla jak najszerszego grona odbiorców, w tym osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.

Audyt dostępności cyfrowej stron internetowych WCAG to proces oceny, w ramach którego sprawdzana jest zgodność stron internetowych z wymogami dostępności określonymi przez międzynarodowe standardy dostępności WCAG (Web Content Accessibility Guidelines).

Celem audytów dostępności stron www jest zapewnienie, aby strony internetowe były dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, w tym osób z wadami wzroku, słuchu, ruchu lub z trudnościami związanymi z czytaniem lub zrozumieniem.

Audyt dostępności WCAG obejmuje ocenę strony pod kątem różnych aspektów dostępności, takich jak:

• Dostępność zawartości tekstowej i multimedialnej
• Dostępność interfejsu użytkownika
• Dostępność formularzy i przycisków
• Responsywność – dostępność dla wszystkich rodzajów urządzeń, w tym komputerów, tabletów i smartfonów
• Poprawność kodu HTML i CSS

Audyt dostępności WCAG jest ważnym procesem, ponieważ zapewnia, że strony internetowe są dostępne dla szerokiego grona odbiorców. Jest to szczególnie ważne dla instytucji publicznych, które mają obowiązek zapewnienia dostępności swoich stron internetowych dla wszystkich obywateli. Audyt dostępności może również pomóc w zwiększeniu ruchu na stronie internetowej oraz w poprawie jej widoczności w wyszukiwarkach internetowych.

Jednymi z najczęstszych błędów popełnianych przy nie dostosowaniu stron do WCAG są:
– Brak napisów dla osób niedowidzących lub słabowidzących, co uniemożliwia im zrozumienie treści wideo lub audio.
– Brak tekstu alternatywnego (alt-tagów) dla obrazów, co uniemożliwia osobom niepełnosprawnym wzrokowo zrozumienie treści zawartych na obrazkach.
– Brak możliwości zmiany koloru tekstu i tła dla osób niedowidzących lub słabowidzących.
– Brak nagłówków dla rozdziałów i podrozdziałów, co utrudnia osobom z dysfunkcją wzroku zorientowanie się w strukturze treści na stronie.
– Brak możliwości zmiany czcionki dla osób z dysfunkcją wzroku lub z dysleksją.
– Brak możliwości zmiany rozmiaru tekstu dla osób niedowidzących lub słabowidzących.
– Brak możliwości obsługi strony za pomocą czytnika ekranu dla osób z dysfunkcją wzroku lub z dysleksją.
– Brak możliwości nawigacji po stronie tylko za pomocą klawiatury (bez myszy lub dotyku), co jest niezbędne dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi lub wzroku.
– Brak oznaczeń formularzy dla osób z dysfunkcją wzroku lub z dysleksją, co utrudnia im wypełnianie formularzy.
– Brak odpowiednich informacji o błędach podczas wprowadzania danych do formularzy, co utrudnia osobom dysfunkcją wzroku lub z dysleksją poprawne wprowadzenie danych.

Powyższe błędy są jednymi z najczęstszych, jakie mogą wystąpić podczas nie dostosowania strony do wymogów WCAG. Ich uniknięcie jest bardzo ważne, ponieważ pozwala zapewnić dostępność i dostosowanie strony do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, co jest istotne zarówno z punktu widzenia prawnego, jak i etycznego.

© Carlos Muza / UnsplashObowiązek dostosowania stron internetowych do wymogów WCAG wynika z przepisów prawa. W Polsce ustawą, która reguluje kwestie dostępności stron internetowych, jest ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Zgodnie z tą ustawą, podmioty publiczne mają obowiązek dostosować swoje strony internetowe do wymogów WCAG 2.1 do dnia 23 września 2021 r. Podmioty publiczne to m.in.: administracja rządowa i samorządowa, instytucje państwowe, szkoły i uczelnie, jednostki budżetowe i zakłady budżetowe, jednostki organizacyjne działające w imieniu Skarbu Państwa, a także inne podmioty, które realizują zadania publiczne lub korzystają z pomocy publicznej.

W przypadku podmiotów prywatnych, dostosowanie stron internetowych do wymogów WCAG nie jest obowiązkowe prawnie, ale stanowi dobry standard i zalecenie etyczne. Dostosowanie stron internetowych do wymogów WCAG może przyczynić się do zwiększenia dostępności treści dla osób z niepełnosprawnościami, a także do poprawy wizerunku firmy – jako dbającej o potrzeby wszystkich użytkowników. Dlatego też coraz więcej firm decyduje się na dostosowanie swoich stron internetowych do wymogów WCAG.

Dostosowanie stron internetowych do wymogów WCAG może przyczynić się do poprawy komfortu i użyteczności strony dla wszystkich użytkowników, nie tylko dla osób z niepełnosprawnościami. Zastosowanie wytycznych WCAG pozwala na lepsze strukturyzowanie treści, co ułatwia nawigację po stronie i zwiększa czytelność tekstów. Ponadto, stosowanie alt-tagów dla obrazów może poprawić pozycjonowanie strony w wyszukiwarkach internetowych, co przyczyni się do jej lepszego widoczności w sieci. Dlatego też dostosowanie stron internetowych do wymogów WCAG może być korzystne zarówno z punktu widzenia etycznego, jak i biznesowego.

Dostosowanie stron internetowych do wymogów WCAG wymaga przeprowadzenia audytu dostępności oraz wprowadzenia odpowiednich zmian technicznych – w strukturze witryny oraz merytorycznych – w treści stron. Audyt dostępności polega na sprawdzeniu, czy strona (a właściwie cała witryna) spełnia wytyczne WCAG 2.1. Po przeprowadzeniu audytu, na podstawie jego wyników, można określić i zalecić, jakie zmiany należy wprowadzić, aby strona spełniała wymogi WCAG. Wprowadzenie tych zmian wymaga wiedzy i doświadczenia specjalistów, dlatego warto skorzystać z usług profesjonalnej firmy zajmującej się audytowaniem i dostosowywaniem stron do wymogów dostępności cyfrowej.

---

Audyt dostępności cyfrowej

Audyt dostępności to wnikliwa analiza strony internetowej pod kątem zgodności z wytycznymi WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) 2.1, które określają, jak uczynić treści cyfrowe dostępne dla osób z niepełnosprawnościami.

Jakie są etapy audytu?

1. Inwentaryzacja treści: Analiza wszystkich elementów strony, od tekstu, przez multimediów po interaktywne funkcje.
2. Ocena: Przy użyciu narzędzi do audytowania oraz wnikliwej analizy stron witryny, specjaliści oceniają, czy strona spełnia określone kryteria dostępności.
3. Raportowanie: Dokumentowanie wyników audytu, wskazanie niezgodności i rekomendacji zmian.

Najważniejsze w pigułce

• Twój obowiązek: Jesteś podmiotem publicznym? Twoja strona musi być dostępna cyfrowo zgodnie z WCAG.
• Sprawdź listę: Na stronie Wykaz stron internetowych podmiotów publicznych jest ponad 98 000 stron. Czy Twoja też tam jest?
• Uniknij kary: Za brak dostępności grozi do 10 000 zł kary. Sprawdź, czy Twoja strona spełnia wymogi.
• Zyskaj więcej: Dostępna strona to więcej użytkowników, zadowoleni obywatele i lepszy wizerunek Twojej instytucji.
• Audyt WCAG: Zastanawiasz się, czy Twoja strona jest dostępna? Nasz szczegółowy audyt to nie zautomatyzowany test – otrzymasz dokładnie opisane błędy oraz wskazówki naprawy.

Wymagania dostępności cyfrowej dla podmiotów publicznych

Wszystkie strony internetowe i aplikacje mobilne podmiotów publicznych muszą być dostępne cyfrowo. Obowiązek ten wynika z Ustawy z 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Ustawa określa, że strony internetowe i aplikacje mobilne powinny spełniać konkretne wymagania, które zostały zebrane w tabeli będącej załącznikiem do ustawy. Ta tabela jest równoważna wytycznym WCAG na poziomie AA, z niewielkimi ograniczeniami.

Ważnym elementem jest obowiązek umieszczenia deklaracji dostępności na każdej stronie internetowej i w każdej aplikacji mobilnej. Ustawa dotyczy również stron internetowych działających wewnętrznie, czyli intranetów i ekstranetów, które również muszą być dostępne cyfrowo i posiadać własne deklaracje dostępności.

Przepisy dotyczące dostępności cyfrowej obowiązują od 23 września 2020 r. dla stron internetowych podmiotów publicznych oraz od 23 czerwca 2021 r. dla aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.

Strony internetowe i aplikacje mobilne, które spełniają wytyczne WCAG nazywamy dostępnymi cyfrowo.

Ustawa o dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych dotyczy różnych podmiotów publicznych, takich jak jednostki sektora finansów publicznych, państwowe jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej, osoby prawne finansowane ze środków publicznych w ponad 50%, związki tych podmiotów oraz organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony i promocji zdrowia, osób z niepełnosprawnościami i seniorów. Jeżeli posiadają one stronę internetową lub aplikację mobilną, muszą przestrzegać ustawy o dostępności cyfrowej.

Przepisy dotyczące dostępności cyfrowej muszą spełniać

• jednostki sektora finansów publicznych,
• państwowe jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej,
• osoby prawne, utworzone w celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, które wymienione w dwóch wcześniejszych punktach podmioty:
  – finansują ze środków publicznych w ponad 50%, lub
  – posiadają przez ponad połowę udziałów albo akcji, lub
  – nadzorują organ zarządzający, lub
  – mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego,
• związki tych podmiotów,
• organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony i promocji zdrowia, osób z niepełnosprawnościami i seniorów.

Dostawcy usług medialnych opisani w ustawie o radiofonii i telewizji są zwolnieni z obowiązków opisanych w ustawie.

Podmioty publiczne muszą zapewnić dostępność cyfrową kilku elementów, nawet jeśli powołują się na nadmierne koszty. Należą do nich Biuletyn Informacji Publicznej instytucji, dane teleadresowe i link do Biuletynu Informacji Publicznej, narzędzia kontaktowe, nawigacja, deklaracja dostępności, informacje dotyczące sytuacji kryzysowych i bezpieczeństwa publicznego oraz dokumenty urzędowe, wzory umów lub wzory innych dokumentów przeznaczonych do zaciągania zobowiązań cywilnoprawnych.

Elementy stron internetowych i aplikacji mobilnych, które obowiązkowo muszą być dostępne cyfrowo

• Biuletyn Informacji Publicznej instytucji,
• dane teleadresowe instytucji i link do Biuletynu Informacji Publicznej,
• narzędzia służących do kontaktu, np. formularz kontaktowy,
• nawigacja,
• deklaracja dostępności,
• informacja dotycząca sytuacji kryzysowych i bezpieczeństwa publicznego,
• dokumenty urzędowe, wzory umów lub wzory innych dokumentów przeznaczonych do zaciągania zobowiązań cywilnoprawnych.

Przestrzeganie zasad dostępności cyfrowej przez podmioty publiczne w Polsce

Obowiązkiem podmiotów publicznych jest zapewnienie dostępności cyfrowej swoich stron internetowych i aplikacji mobilnych. W Polsce jest ponad 60 tysięcy podmiotów publicznych i wiele z nich prowadzi kilka, a czasem nawet kilkadziesiąt stron internetowych i aplikacji mobilnych.

Obywatele, którzy potrzebują z nich skorzystać, często nie mają wyboru i daną sprawę mogą załatwić tylko w konkretnej instytucji lub poprzez jej stronę internetową czy aplikację mobilną. Dlatego tak ważne jest, aby strony internetowe i aplikacje mobilne podmiotów publicznych były dostępne cyfrowo.

Wykaz i wyszukiwarka stron internetowych podmiotów publicznych, które muszą być dostępne cyfrowo:

https://www.gov.pl/web/dostepnosc-cyfrowa/wykaz-stron-internetowych-podmiotow-publicznych

Na dzień 1 lutego 2025 r. lista liczy 98048 polskich stron – każda z nich musi być dostępna cyfrowo.

Sankcje dla podmiotów naruszających zasady dostępności

Na podmiot publiczny, który będzie w sposób nieuzasadniony i uporczywie łamać zasady dostępności cyfrowej, Minister Cyfryzacji może nałożyć kary pieniężne.

Wysokość kar zależy od tego, czego dotyczy łamanie zasad dostępności cyfrowej:

• do 10 000 zł — gdy problemy dotyczą serwisu internetowego lub aplikacji
• do 5 000 zł — gdy problem dotyczy deklaracji dostępności

Każdy użytkownik, czyli każdy obywatel, może wystąpić z żądaniem zapewnienia dostępności cyfrowej w serwisie internetowym lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego.

Na każde takie zgłoszenie podmiot ma obowiązek zareagować niezwłocznie, w ciągu maksymalnie 7 dni i w tym czasie musi zapewnić dostępność cyfrową wskazanych w zgłoszeniu elementów lub umożliwić alternatywny dostęp do informacji czy funkcji związanych z tymi elementami.

Główne zasady WCAG

WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines) opiera się na czterech głównych zasadach:

1. Postrzegalność – spraw, by użytkownicy mogli korzystać ze strony internetowej lub aplikacji za pomocą dostępnych dla nich zmysłów.
2. Funkcjonalność – spraw, by użytkownicy mogli znajdować i używać treści oraz funkcji, niezależnie od tego, jak nawigują (np. za pomocą samej klawiatury, samej myszy).
3. Zrozumiałość – spraw, by użytkownicy rozumieli treści i sposób działania strony lub aplikacji.
4. Solidność (w polskim i unijnym prawie określana jako kompatybilność) – spraw, by treści i funkcje działały poprawnie w wielu różnych programach użytkowników (np. przeglądarkach internetowych oraz czytnikach ekranu osób niewidomych).

Wbrew pozorom zasady te nie są techniczne, a raczej zmuszające do myślenia o różnych użytkownikach, którzy np.:
– chcą wiedzieć, co jest na zdjęciu, chociaż nie widzą
– nie mogą korzystać z myszy, a jedynie z klawiatury
– powiększają sobie widok stron lub zmieniają jej kolory, aby móc lepiej widzieć treści
– zmienią ustawienia przeglądarki, aby treść była bardziej czytelna

Zasady te dotyczą wszystkich elementów strony i aplikacji — kodu, treści i sposobu ich działania. Żeby je wdrożyć, muszą zaangażować się wszystkie osoby odpowiedzialne za te obszary na stronie lub w aplikacji. Stworzenie w pełni dostępnej strony internetowej wymaga współpracy deweloperów, projektantów treści, zespołów UX/UI oraz zarządzających treściami, aby każda z tych grup mogła dążyć do zapewnienia optymalnej dostępności i użyteczności.

---

W kontekście nieustannie rozwijającej się cyfryzacji oraz wzrastających oczekiwań społeczeństwa względem dostępności usług online, wymagania dostępności cyfrowej WCAG stają się nie tylko wyrazem światowych standardów, ale przede wszystkim są wyznacznikiem wrażliwości na potrzeby wszystkich użytkowników sieci. Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych stanowi kluczowe narzędzie gwarantujące, że osoby z niepełnosprawnościami, a także inni użytkownicy mogą w pełni korzystać z zasobów cyfrowych. Nadzór Ministerstwa Cyfryzacji oraz możliwość nakładania sankcji finansowych za niedostosowanie się do przepisów pełni funkcję zapewniającą ich przestrzeganie. Ważne jest, aby pamiętać, że dostępność cyfrowa nie jest kwestią wyłącznie prawną czy etyczną – jest to inwestycja w bardziej otwarte społeczeństwo, zapewniające każdemu równy dostęp do informacji, wiedzy i usług na co dzień.

Konieczność przestrzegania wymagań dostępności cyfrowej WCAG jest niezwykle istotna dla podmiotów publicznych. Dostosowanie stron internetowych i aplikacji mobilnych do tych wymagań to nie tylko obowiązek prawny, ale także szansa na zapewnienie pełnej dostępności dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Nasza usługa audytu dostępności cyfrowej pomoże Ci w identyfikacji braków i zapewnieniu pełnej dostępności Twoich cyfrowych platform. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej i skorzystać z naszego doświadczenia w dziedzinie dostępności cyfrowej.

---

Pytania i odpowiedzi o wymagania dostępności cyfrowej WCAG

Dlaczego dostępność cyfrowa jest ważna?

Dostępność cyfrowa to nie tylko kwestia zgodności z przepisami prawa, ale przede wszystkim odpowiedzialność za zapewnienie wszystkim użytkownikom równego dostępu do informacji i usług online. W kontekście Ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, szczególnie istotne jest przestrzeganie wytycznych WCAG, które solidnie wpływają na jakość interakcji użytkowników z różnymi potrzebami i umiejętnościami.

Aby ułatwić zrozumienie wymagań dostępności cyfrowej i pomóc w ich spełnieniu, przygotowaliśmy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące dostępności cyfrowej, wymogów prawnych oraz praktycznych aspektów związanych z audytami dostępności.

Co to jest dostępność cyfrowa?

Dostępność cyfrowa to zdolność stron internetowych, aplikacji mobilnych oraz innych narzędzi cyfrowych do bycia dostępnych i użytecznych dla wszystkich użytkowników, w tym dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. Obejmuje to m.in. łatwość nawigacji, czytelność treści oraz dostosowanie interfejsu.

Jakie podmioty obowiązuje Ustawa o dostępności cyfrowej?

Ustawa z 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych obowiązuje:

• Jednostki sektora finansów publicznych
• Państwowe jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej
• Osoby prawne finansowane ze środków publicznych w ponad 50%
• Podmioty nadzorowane, posiadające udziały lub mające prawo do powoływania organów zarządzających przez państwo
• Organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony i promocji zdrowia, osób z niepełnosprawnościami, oraz seniorów

Co to są wymogi WCAG?

WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) to zestaw wytycznych opracowanych w celu poprawy dostępności treści internetowych. Wytyczne te mają na celu zapewnienie, aby strony internetowe były bardziej dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Wymogi WCAG podzielone są na trzy poziomy: A, AA, i AAA, gdzie poziom AA jest wymagany przez Ustawę o dostępności cyfrowej.

Co to jest deklaracja dostępności?

Deklaracja dostępności to oficjalne oświadczenie podmiotu publicznego dotyczące stopnia dostępności jego strony internetowej lub aplikacji mobilnej. W deklaracji powinny znaleźć się informacje o stanie dostępności cyfrowej, kontakt do osoby odpowiedzialnej oraz mechanizmy zgłaszania problemów z dostępnością.

Co obejmuje audyt dostępności?

Audyt dostępności polega na kompleksowym sprawdzeniu strony internetowej lub aplikacji mobilnej pod kątem spełniania wymogów dostępności cyfrowej. W ramach audytu analizowane są takie aspekty, jak:

• Czytelność tekstu
• Dostępność nawigacji
• Dostosowanie interfejsu do osób z niepełnosprawnościami
• Spełnienie wymogów WCAG

Jakie są sankcje za niespełnianie wymogów dostępności cyfrowej?

Na podmiot publiczny, który uporczywie łamie zasady dostępności cyfrowej, Minister Cyfryzacji może nałożyć kary pieniężne:

• Do 10 000 zł za problemy z serwisem internetowym lub aplikacją
• Do 5 000 zł za nieprawidłowości w deklaracji dostępności

Gdzie mogę znaleźć wykaz stron internetowych podmiotów publicznych?

Listę stron internetowych podmiotów publicznych, które muszą być dostępne cyfrowo, można znaleźć na stronie Wykaz stron internetowych podmiotów publicznych.

Co muszą zapewnić podmioty publiczne, nawet jeśli powołują się na nadmierne koszty?

Podmioty publiczne, mimo powoływania się na nadmierne koszty, muszą bezwzględnie zapewnić dostępność takich elementów jak:

• Biuletyn Informacji Publicznej
• Dane teleadresowe i link do BIP
• Narzędzia kontaktowe np. formularz
• Nawigacja
• Deklaracja dostępności
• Informacje dotyczące sytuacji kryzysowych i bezpieczeństwa publicznego
• Dokumenty urzędowe oraz wzory umów

Jakie najczęstsze błędy wykazywane są w audytach dostępności stron internetowych?

W zakresie dostępności stron internetowych, audyty często ujawniają szereg błędów, które mogą znacząco wpływać na użytkowanie witryny przez osoby z różnymi niepełnosprawnościami. Z naszego doświadczenia wynika, że najczęstsze błędy, na które napotykamy wykonując audyty stron, to:

• Brak tekstów alternatywnych dla fotografii i grafik (np. plakatów). Uniemożliwia to użytkownikom korzystającym z czytników ekranowych zrozumienie zawartości graficznej.
• Wpisy (np. aktualności, wydarzenia), których jedyną zawartością jest obraz (najczęściej plakat wydarzenia), bez tożsamej zawartości napisanej jawnym tekstem. Utrudnia to dostępność informacji dla użytkowników korzystających z technologii wspomagających.
• Wykorzystywanie nagłówków do powiększania tekstu, a nie do oznaczania sekcji. Osoby wprowadzające treści na strony często używają nagłówków H1, H2, H3 do wizualnego wyróżniania tekstu, a nie do oznaczania sekcji. Nagłówki w HTML mają na celu nie tylko poprawę wyglądu strony, ale przede wszystkim stworzenie logicznej struktury dokumentu. Niewłaściwe użycie nagłówków powoduje trudności w nawigacji i zrozumieniu hierarchii treści.
• Dokumenty do pobrania nie są dostępne cyfrowo. Często są to skany bez rozpoznania tekstu (OCR), co uniemożliwia przeszukiwanie tekstu i korzystanie z czytników ekranowych.
• Wklejanie bloków tekstu z zadeklarowanym stylem (kolorem i rozmiarem czcionki). Powoduje to, że taki tekst nie dostosowuje się podczas używania obowiązkowych na każdej stronie przycisków do zmiany wielkości czcionki i kontrastu strony. Często tekst ma na stałe zadeklarowany kolor czarny i po zmianie kontrastu na czarne tło/biała czcionka, tekst nadal pozostaje czarny – w efekcie jest niewidoczny (a celem zmiany kontrastu jest przecież uzyskanie maksymalnej widoczności).
• Błędy kodu HTML i/lub CSS. Mogą powodować problemy z wyświetlaniem strony i wpływać na jej dostępność.
• Brak napisów w materiałach audio-wideo: Coraz częściej na stronach zamieszczane są materiały audio-wideo, które jednak często nie są wyposażone w napisy dla osób niedosłyszących, co znacząco ogranicza dostępność tych treści.

Dbanie o dostępność strony internetowej jest kluczowe, aby każdy miał równe szanse na korzystanie z jej zasobów. Każdy z wymienionych błędów ogranicza możliwości użytkowników z różnymi niepełnosprawnościami.

Jeżeli chcesz, aby Twoja strona internetowa była w pełni dostępna i zgodna z obowiązującymi przepisami, skontaktuj się z nami. Nasz zespół pomoże Ci w dostosowaniu strony do standardów dostępności.

Co powinienem zrobić, aby poprawić dostępność mojego serwisu internetowego?

Zaleca się przeprowadzenie audytu dostępności, zastosowanie najlepszych praktyk w zakresie projektowania oraz zapewnienie, że wszystkie treści są łatwe do odczytania przez użytkowników korzystających z technologii wspomagających.

---

Pamiętaj: Przestrzeganie zasad dostępności cyfrowej jest nie tylko obowiązkiem prawnym, ale również wyrazem szacunku i wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami oraz inwestycją w bardziej otwarte społeczeństwo.

Jeśli masz pytania lub potrzebujesz audytu dostępności, skontaktuj się z naszą Agencją FODOPRESS, która przeprowadza szczegółowe i profesjonalne audyty dostępności cyfrowej. Nasze audyty wyróżniają się dzięki naszemu unikalnemu i gruntownemu podejściu:

• Ręczne sprawdzanie: W przeciwieństwie do zautomatyzowanych audytów, nasz proces obejmuje osobiste sprawdzanie każdego elementu przez audytora, co pozwala na dokładniejszą identyfikację problemów specyficznych dla danej strony.
• Bogate opracowanie: Każdy audyt ma formę obszernego opracowania ze szczegółowymi opisami badanych kryteriów. Znajdują się tam nie tylko wyniki analizy, ale też bogate opisy, objaśnienia oraz propozycje rozwiązań.
• Praktyczne porady i rekomendacje: Oprócz diagnozy problemów, nasze raporty zawierają praktyczne porady oraz rekomendacje mające na celu poprawę dostępności, co ułatwia wdrożenie odpowiednich modyfikacji.
• Wyszukiwanie specyficznych problemów: Dzięki ręcznej analizie możemy wychwycić problemy, które często są pomijane przez zautomatyzowane narzędzia, na przykład błędy dotyczące treści wizualnych czy interakcyjnych elementów.
• Kompleksowe wyjaśnienia: Nasze raporty nie ograniczają się do odpowiedzi “tak/nie” na spełniane kryteria. Zawierają szczegółowe wyjaśnienia, dlaczego dany element nie spełnia wymogów, oraz konkretne kroki, które należy podjąć, aby to naprawić.

Audyty dostępności zazwyczaj polegają na wygenerowaniu listy kontrolnej z automatycznego oprogramowania skanującego stronę, która prezentuje jedynie bardzo podstawowe informacje (punkt jest spełniony/nie jest spełniony). Nasze podejście zapewnia głębszy wgląd i znacznie bardziej wartościowe rekomendacje – zamiast ograniczać się do prostych odpowiedzi, zapewniamy:

• Szczegółowe opisy napotkanych problemów: Każdy zidentyfikowany błąd i brak jest dokładnie opisany, co ułatwia jego zrozumienie. Klienci dowiadują się, jakie są przyczyny nie uznania dostępności, potencjalne konsekwencje braku dostępności oraz jak dane kwestie wpływają na użytkowników z różnymi niepełnosprawnościami.
• Propozycje rozwiązań: Przedstawiamy konkretne sposoby na rozwiązanie problemów i braków w dostęności. Nasze rekomendacje są praktyczne i możliwe do wdrożenia, co pozwala na skuteczną poprawę dostępności strony internetowej i zgodność z obowiązującymi przepisami.

Dzięki naszemu doświadczeniu i wiedzy eksperckiej , możemy zapewnić pełną dostępność Twoich cyfrowych platform, co przekłada się na lepsze doświadczenia użytkowników oraz zgodność z obowiązującymi przepisami. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej i skorzystać z naszej oferty.